یادداشت ۱
بعد از اینکه تحلیل فیلم "خون به پا خواهد شد" رو توسط استادِجان سر کلاس انقلاب بچه‌های کارشناسی شنیدم، انگار مدل تحلیل فیلمم تغییر کرده. از اون روز تقریبا هر فیلمی می‌بینم، احساس می‌کنم غرب در مساله زن چقدر دستش خالیه و چقدر با وجود اینکه زن رو در مرکز توجه میذاره ولی ذره‌ای براش ارزش قائل نیست و خیلی آشکار میگه از منظر تمایلات و وجوه انسانی از مرد پایین‌تره. مثلا "دختری با گوشواره مروارید" رو که می‌بینی، واقعا از زن بودن منزجر میشی. فرقی بین زن متمول و تهی‌دست فیلم نیست. فکر و ذهن زن، چیزی نیست جز زر و زیور و خودآرایی یا جلب توجه و محبت مردان با هر ابزار ممکن، حتی پاکدامنی!
از اون طرف، ما هم هیچ کاری نکردیم. در سینمای ایران، بازتولیدی از شمایل زن غربی رو داشتیم و تصویر زن در اسلام رو در کتاب‌های زن در اسلام که جستجو می‌کنی، چیزی بحث بلوغ و بحث از این هست که عقل مرد بیشتره یا زن و رئیس خانواده کیه و طلاق و نفقه و تعدد زوجات و ... به چه شکل هست و با چه احکام و شرایطی و در نهایت اینکه کدوم نقش‌های زن اولویت داره که تهش میگن مادری و همسری.
مشکل این نیست که این ادبیات در متون اسلامی نباید تولید میشد. مشکل اینجاست که کافی نیست و ما هیچ تصویری از زن در اسلام نداریم به شکلی که به محض تصور این گزاره که مادری و همسری نقش‌های اولویت‌دار هستند، به جای وجوه تربیتی و انسان‌ساز زن، وجوه خدماتیِ زن در ذهن زنان و مردان جامعه پدیدار میشه. وقتی میگم زنان و مردان جامعه هم منظورم عموم افراد جامعه‌است؛ نه یک قشر خاص و الیت.
ما احتیاج داریم به اینکه تصویر سازیِ مطلوب کنیم. فیلم "look both ways" یا همه جوانب رو بسنج رو که می‌بینید، متوجه منظورم میشید که چطور برای انتخاب‌های متفاوت زنانِ غربی در چارچوب فرهنگ غربی، مطلوبیت ایجاد می‌کنند و ما در چارچوب فرهنگ اسلامی، ناتوان از ایجاد مطلوبیت برای انتخاب‌های گوناگون برای زنان جامعه‌مون هستیم و در حصار تنگ کلیشه‌ای زندانی‌شون کردیم.
از اون طرف هم وقتی بحث این میشه که زن‌ها در عمل چطور می‌تونند از خلال این ساختارهای برآمده از فرهنگ و تفکر غربی، انتخاب‌های متعهدانه و سازنده خودشون در چارچوب فرهنگ اسلامی رو محقق کنند، نقش دولت نادیده گرفته میشه. نقش تعدیل کنندگی، تنظیم کنندگی و حمایتی دولت چنان نادیده گرفته میشه که عملا راه زن‌ها در عمل اگر نگیم بسته، اما صعب العبور هست و همین باعث میشه که الگوهای جدید رو کمتر ببینیم و کمتر قابلیت ترویج شدن رو داشته باشند.
در آخر فقط می‌تونم بگم مشکلات زیاد داریم اما امید هم زیاد داریم :)
زنی که باپاکدامنی در حال جلب محبته
سوژه فیلم بود؟ خوبه که
این فیلم اخیر تلوزیون رو من فقط چند سکانسش رو دیدم
زن زیبا فرمانده مردان سبیل در رفته بود .یه سردار بهش میگفتن هفت تا سردار میریخت پایین
مبارزه با انگلیس بود
چندبعدی و .....جرات نمی کنم بگم که دوستش داشتم و
خیلی جالب بود چون
تا میای متفاوت باشی یه برچسب فمینیست دریافت می کنی
ناراحتم
چشم هایش بزرگ علوی هم یه درونمایه داره ضد دیدگاه زن نشناس زمانه